> menu inklappen <
algemeen
adressen/contacten
equipment buy/sell
fail-gallery
press information
for sale!
weblog/news
apparatuur foto's
Elcom PAN2000
HP 331A distortion analyser
Leader LDM-815 dipmeter
Philips PM2524 multimeter
Rigol DS-1054Z
Sayrosa 261 frequency counter
Schlumberger FS30 / FSM500
banden
27Mc
FRS
LPD
PMR
componenten
(E)EPROM
crystals
resistor coding
connectoren
12VDC connector
coax connectors
Racal Cougar
0. Racal Cougar
1. introduction
2. compnents
3. assemblies
4. technical
5. modifications
6. data protocol
7. service
documentatie
books
FUP1DZ manual
jargon
Morse code
NATO alphabet
Q-codes
radio notebook
serial port/RS232
elektronenbuizen
6H2N-EB / 6N2P / ECC83 / 12AX7
algemene informatie
ATP4 elektronenbuis
elektronenbuis codering
elektronenbuizen
gloeistroom/-spanning
IV-25 dot bar VFD
reactiveren/reformeren
stabilisatiebuizen
filters/combiners
23 cm duplex filter
Aerial Facilities BPD-410/420-3N
Celwave P522 UHF duplexer
Hoxin DX-720 diplexer
JWX triplexer broadcast/VHF/UHF
Kenwood LF-30A LPF
Motorola UHF cavity combiner
Radiosystem RS460 cavity BPF
stub filter
basics: diplexer or duplexer
legerzenders
AM-65/GRC
LV-80 RF PA
SEM antennetuner (AGAT)
SEM25 gloeispanning
SEM25 transceiver
SEM35
mechanica
lathe
krimplak
schroefdraad
verspanen
meetapparatuur
10/20/30 dB RF attenuator
Agilent 8591C
BG7TBL 10 MHz bandpass filter
BG7TBL noise source
Daiwa CN-101L
Daiwa CN-801
HP 8782B vector signal generator
HP P382A verzwapper
impedance converter 50/75 Ohm
x-tal tester (DIY project)
Krohn-Hite 4100 signal generator
Marconi 2955A
Marconi TF2163
Radiosystem AB dummy load
Rigol DSA815-TG
Rohde & Schwarz CMT54
Rohde & Schwarz CMU200
Rohde & Schwarz ZVM
Rohde&Schwarz SMT 02
Spinner dummyload
Zetagi DL50 dummyload
tijdstandaard/GPSDO/OSC
10 MHz distribution amplifier
10 MHz low pass filter
BG7TBL GPSDO
Frequency Electronics FE-5680A
GPSDO time display
HP 10811 OCVCXO
leap second
RS920 10MHz oscillator
timestandard (general)
tijdstandaard; VE2ZAZ
time standard; W5OJM
Trimble 34310-T OCVCXO
Yaesu FT-8x7 (TC)XO
meetapparatuur (info)
(poor mans) spectrum analyser
dummyload
frequentieteller
functiegenerator
meetverzwakker
octopus component tester
oscillator adjustment
staandegolfmeter
Step Attenuator
test- en meetapparatuur
modificaties
Counter 1 MHz input mod.
Icom IC-756PRO fan mod
Yaesu FT-897/FT-897D
Yaesu MH-48 lock mod
naslagwerk
(coax) kabels coderen
AWG wire table
coax kabels testen
checking, cleaning and overhauling
DTMF
Yaesu FT-8x7 CAT port
paneelbouw
s-meter
Selcall / 5TVO
output impedance
projecten
afregelen FT-8x7(D)
counter prescaler
CTCSS module
FT-2000 headset
FT-2000 remote
FUP1DZS meetzender
Geloso G.1/1040-A
Geroh AKAC019 liermast
go-kit
go-kit FT-7800
headset (Avcomm)
RF power amplifier
hoofdtelefoon versterker PL500
Icom IC-25E
Kerona AR-301 rotor
KLV 400 RF PA ombouw
MFJ-948 antenna tuner
Nixie clock
parallelle poort controller
Pixie CW TX
programmeren FT-8x7
TH-D7E tracker
uTracer 3+
VSWR SA meetbrug
Yaesu FT-857/897 meter
zwaai Alinco DR-135E MkII
publicaties
elektromigratie in filters
Ruisvrij squelch schakelen
SINAD
radioapparatuur
Ameritron ATR-20 tuner
Baofeng UV-5R
Diamond X-30N antenna
Icom IC-2e
Icom IC-705
Icom IC-706
Icom IC-7100
Icom IC-7300
Kenwood TH-D7E
Kenwood TS-830M
Logper antenna 1,35...9,5 GHz
MFJ-901b antennetuner
MFJ-948 antennetuner
MFJ-971 antenna tuner
QYT KT-8900
Telefunken ELK 639
Triple-P TXU-1256 repeater
Wouxun KG-UVD1P
Wouxun speakermike
Yaesu FT-101E
Yaesu FT-1500M
Yaesu FT-1802
Yaesu FT-2000
Yaesu FT-2800M
Yaesu FT-7800
Yaesu FT-817
Yaesu FT-857(D)
Yaesu FT-897(D)
Yaesu FT-8x7 serie
Yaesu FT-991
voedingen
Maas/KPO/Manson SPA-8230 voeding
Samlex SEC 1223 voeding
reparaties
capacitors
Geloso 3227 versterker
Icom IC-706mkIIG
Kenwood TS-830M
LeCroy waveAce 2004
Lorenz SEM25
Yaesu FT-817
Yaesu FT-897D
schakelingen
elektret microphone
Time Domain Reflectometer
surplus apparatuur
BBC Vericrypt 1100
Motorola GM950 (70 MHz)
Polyphaser
Racal VRM5080
Rohill R-2050
Teletron/Condor
Teltronic M-250
telefonie surplus
Ericsson F-955
Ericsson F-955 modifcations 2017
Ericsson RS203/RS2062
Radiosystem monitoring unit
Radiosystem RS950
Radiosystem RS951
Rohde & Schwarz CMD53
gereedschap
Minipro TL866 programmer
Velleman VTSSC50N soldering station
Yihua 852D+ soldeering station
ZD-409 desoldering tweezer
ZD-915 desoldering station
theorie
aarding
antennetuner
waves
snubber diode
EMC/EMI
9/150 kHz HPF
decoupling capacitors
ESH2-Z5 LISN
Line Impedance Stabilisation Network
werkplek
component archive
soldering
workshop tips
veiligheid
Beryllium oxide
EM veldsterkte
radioactiviteit
harardous radiation?
avionica
Avionics safety!
Smiths Radio Altimeter
Ferranti FTS 21T turn and slip indicator
VDO ST443-3 Nozzle Area Position Indicator
Tornado TV TAB DU: introduction
Tornado TV TAB DU: original use
Tornado TV TAB DU: frame module
Tornado TV TAB DU: wire harness
Tornado TV TAB DU: keyboard module
Tornado TV TAB DU: CRT module
Tornado TV TAB DU: LVPS
Tornado TV TAB DU: HVPS
Tornado TV TAB DU: A1 PCB
Tornado TV TAB DU: A2 PCB
Tornado TV TAB DU: A3 PCB
Tornado TV TAB DU: A4 PCB
Tornado TV TAB DU: A5 PCB
Tornado TV TAB DU: A6 PCB
Tornado TV TAB DU: reverse eng.
overig
Gamma Scout
PI3WAD V1
SV500 radiation meter
|
getter
|
permalink: http://www.amateurtele.com/index.php?artikel=102&id=#333
|
Een elektronenbuis is in de ideale situatie luchtledig. Bij de productie van een elektronenbuis wordt de buis vacuüm gezogen en vervolgens dicht gesmolten. Helaas blijven er toch zuurstof moleculen achter die de werking van de buis negatief beïnvloeden. Daarnaast lekken er in de loop der jaren zuurstof moleculen langs de pennen de elektronenbuis binnen. Om dit negatieve effect teniet te doen, is er "getter" aangebracht.
Getter is een stof dat de zwervende zuurstof moleculen in de elektronenbuis te binden en daarmee "onschadelijk" te maken. Veelal is dit herkenbaar aan een zilverkleurige vlek tegen het glas aan de binnenkant van een elektronenbuis. Doorgaans is dit een neergeslagen metaal zoals Barium. Deze vlek zorgt dat de elektronenbuis vrij is van zuurstof atomen.
Wanneer een buis lang niet gebruikt is, is het verstandig om deze te reactiveren. Naast het op gang brengen van de kathode, worden de resterende zuurstof atomen gebonden aan het "getter". Wanneer een elektronenbuis een uur lang alleen voorzien is van gloeispanning, is de buis goed warm en zijn de resterende zuurstof moleculen gebonden aan het getter en is het vacuüm hersteld.
Wanneer de zilverkleurige glimmende vlek minder wordt of zelfs weg is, duid dit erop dat de buis (te) veel zuurstof binnen heeft gekregen. Dit kan omdat er bijvoorbeeld een breuk in het glas is, het een slecht geproduceerde buis is of omdat er bijvoorbeeld veel zuurstof langs de pennen is gelekt. Dit laatste is mogelijk als een elektronenbuis te weinig tijd krijgt om op te warmen en meteen op vol vermogen gestart wordt. Door de extreme uitzetting van het glas en metaal, lekt er meer lucht langs de pennen.
Als er zuurstof in de buis is, kan dit zorgen voor een verlaagde weerstand met vonk overslag (flash-over) als gevolg. Als er heel veel zuurstof in de buis is, zal het gloeidraad zelfs verbranden waarna de buis definitief kapot is. Als het getter duidelijk aangetast is (de zilveren laag weg is en een witte waas zichtbaar wordt) heeft het getter al het zuurstof opgenomen en heeft dit de werking verloren. Alle zuurstof dat dan nog in de buis lekt, wordt niet gebonden en is de buis onbruikbaar geworden. Als de witte waas zichtbaar is, is de buis waarschijnlijk niet meer te redden omdat er een (relatief) groot lek is.
Controleer bij aanschaf van een (gebruikte) elektronenbuis naar het "getter" om de conditie te beoordelen. Is de vlek een witte waas geworden, is de buis vrijwel zeker lek en (naast een decoratieve functie) niet meer te gebruiken.

Op bovenstaande afbeelding zijn twee PL519 elektronenbuizen zichtbaar. De bovenkant van de linker buis glimt door het aanwezige getter. De rechter buis is mat geworden doordat het getter al het zuurstof uit de lekke buis heeft opgenomen. Deze rechter buis is onherstelbaar beschadigd.
|
aankoop
|
permalink: http://www.amateurtele.com/index.php?artikel=102&id=#334
|
Het bij aankoop van een elektronenbuis (voor functioneel gebruik) op een aantal zaken.
visuele inspectie: - getter: is de zilveren vlek een witte waas geworden, dan is de buis lek; niet kopen dus; - pennen: zijn er pennen afgebroken; zo ja, niet kopen; - overbelasting: is de anode verkleurd of vervormd, dan is de elektronenbuis overbelast geweest, dit is onwenselijk; - gruis: als er gruis in de buis zichtbaar is, is de buis waarschijnlijk overbelast of onvoldoende gekoeld; de anode is waarschijnlijk onherstelbaar beschadigd en niet kopen dus;
basis test - gloeidraad: heeft de gloeidraad geen weerstand, dan is deze gloeidraad mogelijk gebroken; niet kopen dus; - kortsluiting: meet de pennen na op kortsluiting; is er sluiting, niet kopen.
Als een elektronenbuis "vieze zwarte vlekken" heeft, zegt dit vrijwel niets over de conditie. Tv lijnbuizen zoals de PL500, PL504, PL519 en dergelijke staan hier bekend om. Deze kunnen optisch erg lelijk zijn, maar perfect functioneren!
|
(potentieel) dodelijk gevaar
|
permalink: http://www.amateurtele.com/index.php?artikel=102&id=#335
|
Elektronenbuizen zijn niet alleen mooi en functioneel, deze kunnen potentieel dodelijk zijn. Dit is misschien overdreven, maar er schuilt wel degelijk gevaar in (bepaalde) elektronenbuizen. Dus let op wat je doet. Niet alle gevaren zijn bekend, vandaar dat hieronder een aantal waarschuwing staan.
hoogspanning Het is waarschijnlijk een "open deur" om te vertellen dat de hoogspanning op een elektronenbuis levensgevaarlijk is. Spanning van 110VDC of 50VAC bij een minimale stroom zijn al dodelijk. Hoogspanning van een elektronenbuis loopt vaak op tot zelfs duizenden Volts.
röntgenstralen Wanneer de spanning op een elektronenbuis erg hoog is zoals rond de 25KV, ontstaan er waarschijnlijk röntgenstralen. De PD500 "shunt" en PG501 diode staan hier bekend om. Als deze bij hoogspanning wordt belast, komt er een grote hoeveelheid Röntgenstraling vrij dat weefsel aan kan tasten in meer of mindere mate (dit hang af van de condities zoals tijd en afstand). Daarom zijn deze buizen vaak omsloten door een metalen behuizing. Verwijderd de behuizing nooit als de buis in werking is! Je merkt vrij weinig van deze straling, maar de effecten kunnen op langere termijn zeer ernstig zijn. Gebruik onder andere deze buizen alleen als je voldoende kennis van zaken hebt.
radioactiviteit Ik ben geen stralingsdeskundige, maar heb wel het één en ander te vertellen dat wellicht interessant is, namelijk het volgende: Om een elektronenbuis optimaal te laten presteren, zijn er dikwijls (licht) radioactieve stoffen gebruikt. Gloeidraden zijn dikwijls bekleed met Thorium en kathodes met Barium om de emissie van elektronen te bevorderen. In zenderbuizen (van bijvoorbeeld Eimac) is soms Radon als gas toegepast en in specifieke gevallen is er zelfs Uranium in het glas verwerkt. Zolang het glas van de buis heel is, zijn de gevaren nihil. Maar als het glas gebroken is, is de gesloten bron een open bron geworden wat verspreiding en opname door de mens veel groter is. Ventileer bij breken van een elektronenbuis de ruimte en ruim de resten goed op om verspreiding te voorkomen. Doorgaans is er vrijwel geen detectie van straling meetbaar aan de buitenkant van elektronenbuizen. Elektronenbuizen met Uranium glas geven echter wel straling af aan de buitenkant. Deze buizen zijn te herkennen aan een groene waas in het glas. Dit glas licht in het donker op bij uv-licht. In het verleden zijn er borden en glazen van Uranium glas gemaakt. Daar werd van gegeten en uit gedronken, dus de gevaren zijn waarschijnlijk overzichtelijk. Toch zou ik geen risico nemen en oppassen met deze stoffen. Eet en drink niet bij het werken met elektronenbuizen en was je handen goed na hanteren. Mede uit nieuwsgierigheid heb ik een meting verricht aan elektronenbuizen. Ik heb mijn Automess dosismeter op een lading van 168 elektronenbuizen (PCH, PCC, PL, PD, ZM, ECC, GY, EF en meer) gelegd om het effect te meten. Ik heb vijf minuten gemeten en aansluitend daarop buiten vijf minuten gemeten. De meter is nauwelijks uit de hoek gekomen dus het gemiddelde ligt onder de 1uGy/h. De "ontladingen" in de meetbuis heb ik geteld en kom op 24 ontladingen in 300 seconden bij de elektronenbuizen en op 19 ontladingen in 300 seconden in de buitenlucht. Dit verschil is naar mijn idee verwaarloosbaar. Het verschil in ontladingen is zo klein bij zo'n grote hoeveelheid elektronenbuizen dat het effect nagenoeg "nul" is. Daarbij is af te vragen of de straling van de elektronenbuizen komt of van het spaanplaten kistje...
|
oververhitting
|
permalink: http://www.amateurtele.com/index.php?artikel=102&id=#731
|
Het is mogelijk dat de anode van een elektronenbuis oververhit raakt. Dit is te herkennen aan vervormingen en/of verkleuringen van de anode. Op nevenstaande foto is het resultaat van een oververhitte anode te zien. Het metaal is zo heet geweest dat de anode vervormd is geraakt. Ook lijkt er een kristallijne structuur zichtbaar bij de plekken van oververhitting. Er zijn meer oorzaken van oververhitting mogelijk. Geen of onvoldoende koeling, een te hoge anode dissipatie door te hoge spanning/te veel stroom, kortsluiting tussen de kathode en een rooster of een mechanische oorzaak. Als een buis gevallen is, is het mogelijk dat het binnenwerk iets verplaatst is waardoor de stromen (en hitte) toenemen bij een gelijke spanning. Wanneer een buis oververhit raakt, is dat vaak te herkennen aan het plaatselijk rood opgloeien van de anode. Als dit het geval is, is nader onderzoek van de schakeling/buis noodzakelijk. Houd er rekening mee dat diverse grotere zenderbuizen wel opgloeiende anodes hebben bij normaal bedrijf...
|
|